Door Dominik Appels
Op 27 november 2022 trok ik met 4 leerlingen naar Estland om daar hun 2 weken durende buitenlandse stage te begeleiden. November wil zeggen ‘winter’ en dat mag je vrij letterlijk nemen: temperaturen rond de -10 graden, een laagje sneeuw van 30 cm en prachtig witte landschappen. We bevonden ons in het pittoresk dorpje Haapsalu, afgesloten van de buitenwereld en op zo’n 100 km afstand van de hoofdstad Tallinn. De leerlingen verbleven in een hostel van de school en ik in een kleine studio in het centrum van Haapsalu.
Op de eerste dag bezochten we de school Haapsalu Kutsehariduskeskus (probeer dat maar eens in één keer uit te spreken), die gehuisvest was in een reeks gebouwen die allemaal redelijk recent gerenoveerd waren. We startten in de inkomhal, die de grootte van een aula had, met zetels voor de leerlingen, grote touchscreens waar informatie zoals lessenroosters op te vinden was en een grote vestiaire. Over de nieuwe, glimmende vloer werden we verder rondgeleid in het gebouw. We zagen verschillende klaslokalen met een gigantisch digitaal bord. Dit leek op een reusachtige tablet, voorzien van camera en touchscreen. Elke computer was standaard uitgerust met 2 schermen, waarbij het rechterscherm verticaal gepositioneerd was. Bovendien hing er halverwege de klas nog een televisie ter grootte van een tafel. We wandelden door lokalen met lasercutters voor hout, grootformaat-printers, 3D-printers en een grote fotostudio. Aan technische snufjes geen gebrek! Verder was er een bibliotheek, een leraarskamer met een grote hoekzetel en een enorme sporthal met een professionele houten vloer. Qua middelen is deze school echt één om jaloers op te zijn.
De volgende dagen startten de leerlingen met hun stage. Thomas (6 Multimedia) en Jelle (6 Drukvoorbereiding) gingen als grafisch vormgevers aan de slag in de school zelf. Ze maakten prints, animaties, een website en andere grafische toepassingen die de school in de toekomst wou gebruiken. Ze hielden mij vanop afstand op de hoogte van hun werkproces, maar ook tijdens de stagebezoeken bleek dat ze interessante opdrachten kregen en dat ze goed begeleid werden. Hun finale presentatie voor een aantal leerlingen en leerkrachten deden ze echt uitmuntend. Ze betrokken de leerlingen, spraken vlot Engels, ze waren enthousiast en staken zelfs humor in hun presentatie. Ook de Estse leerkrachten waren onder de indruk. Thomas en Jelle hebben zelfs voor een verdere samenwerking gezorgd: onze school zal nog meer opdrachten voor de school kunnen uitvoeren in de toekomst.
Naast onze eigen leerlingen begeleidde ik ook 2 leerlingen van Limburgse scholen. ErasDu stuurt immers Vlaamse leerlingen van verschillende scholen naar een bestemming samen met een leerkracht van één van die scholen. Ook deze twee leerlingen leverden uitstekend werk op hun stageplaatsen. Rinaldo gingen helpen in de keuken van Karjakuus, een hip zaakje in het centrum van Haapsalu. Hij was steeds supervriendelijk en werkte op een professionele manier mee. Volgens de zaalverantwoordelijke van Karjakuus was hij al beste vrienden met de chef. De chef zelf was dan ook heel tevreden over Rinaldo, omdat hij direct mee was en goed communiceerde. Rinaldo zelf gaf een tevreden en zelfzekere indruk. Ik heb zelf geproefd van een gerecht dat hij mee bereid had en dit was echt zeer goed: zeker bij de betere zalmgerechten die ik al gegeten heb.
Julia deed stage in een kleuterschool. Haar stagebegeleidster was zeer tevreden: Julia was beleefd, correct en kwam op tijd. Ze ging goed om met de kinderen en was heel zacht met hen. Ondanks dat ze de taal niet sprak, liep het toch vlot, omdat ze zich uitdrukte met gebaren en klanken. Julia zelf was ook tevreden. De kinderen hadden haar al leren tellen tot 10 in het Ests. Zelf echt lesgeven was natuurlijk moeilijk, omdat ze de taal niet sprak, maar ze hielp wel bij het aankleden en sprong bij in de klas waar nodig. Ook Julia verdient een dikke pluim!
De leerlingen verbleven samen in het hostel van de school. Dit was vrij basic, maar had alles wat ze nodig hadden. Ze hadden elk een aparte slaapkamer en 2 kleine gemeenschappelijke ruimtes met een tafel en een keukentje en een aparte badkamer.
De leerlingen aten soms samen en brachten vaak avonden samen door. Ze konden het goed met elkaar vinden. Er waren ook 2 Franse meisjes op internationale stage in Haapsalu. Het klikte goed met onze 4 Vlaamse leerlingen. Ze spraken regelmatig af en communiceerden via een mix van Engels, Frans, gebaren en Google Translate. De groep had een leuke dynamiek, mooi om te zien.
We hebben ook lessen bijgewoond. Ik was heel benieuwd hoe die er in Estland aan toe gingen. Op zich was de werking heel gelijkaardig aan onze grafische lessen. De leerlingen kregen een stappenplan en werkten dat individueel uit op hun eigen computer. De leerkracht wandelde rond en stuurde bij waar nodig. Leuk om te zien was hoe onze grafische leerlingen de Estse IT-leerlingen hielpen tijdens hun lessen over vector illustraties. In begin was het van beide kanten onwennig, maar al snel was het ijs gebroken en hielpen ze elkaar.
Wat mij wel erg verbaasde, waren de regels rond eten en drinken. Bij ons op school is dat strikt verboden in een computerlokaal. In Estland is dat absoluut niet het geval. Iedereen had een drankje naast zijn toetsenbord staan, niet alleen water, maar evengoed een groot blik energydrank. Ook werd er een koffiekoek gegeten boven het toetsenbord, alsof dit de normaalste zaak van de wereld was. Dat was wel even schrikken. Ook onze leerlingen vonden dat best vreemd en niet echt gepast.
Het was een voorrecht om met deze groep gemotiveerde leerlingen mee te reizen. Ik ben trots op de manier hoe ze hun stage hebben volbracht. Dit zorgde ervoor dat ik niet heb moeten bemiddelen bij de stageplaatsen, maar vooral complimenten mocht ontvangen over hun inzet. Ondanks het feit dat de stages vlot verliepen, is een begeleidende leerkracht zeker nodig. Het gaf de leerlingen ook rust. Zo kon ik antwoorden geven op vragen over de controle op de luchthaven, het nemen van de bus, de juiste bustickets, budgetbeheer, eten, boodschappen doen, enzoverder. En ik kon een luisterend oor bieden en steun geven in geval van heimwee en persoonlijke problemen.
Ik vond het een intense, maar fantastische ervaring. Het was enorm verrijkend om te ervaren hoe het er in een andere school aan toegaat, zowel op didactisch vlak als op vlak van infrastructuur. Je creëert een band met de leerlingen die je nooit op eenzelfde manier op school zou kunnen krijgen. Je leert een nieuw land kennen, met prachtige landschappen en interessante steden. En tot slot leer je nieuwe mensen kennen met een andere cultuur en gewoonten. Ik kan besluiten dat deze 2 weken enorm verrijkend zijn geweest en een aanrader voor alle leerlingen en collega’s.